Leren omgaan met de ernstige aandoening tinnitus

Ongeveer 1 tot 2 miljoen Nederlanders horen geluid dat niet in hun omgeving aanwezig is. Zij hebben tinnitus, ook wel ‘oorsuizen’ of ‘gerinkel in het oor’. Zij horen vaak een hoge pieptoon, maar het geluid kan ook bijvoorbeeld geroezemoes, geruis van de zee, een drukke verkeersweg, trein of straaljager zijn. Er is officieel nog geen medische behandeling. Maar de gevolgen mogen niet onderschat worden. Tinnitus kan uiteindelijk leiden tot depressie en slapeloosheid.

Wanneer kan je last krijgen van tinnitus?
Veel ouderen krijgen last van tinnitus omdat het gehoororgaan aangetast is door veroudering. Maar ook blootstelling aan veel lawaai kan dezelfde klachten veroorzaken. Denk met name aan:

• knalvuurwerk
• harde popmuziek
• fabriekslawaai
• spelen in symfonieorkest met klassieke muziek (vooral bij de trombone)

Ook sommige medicijnen kunnen de ziekte veroorzaken, waaronder kankermedicijn cisplatine dat wordt gebruikt bij chemotherapie.

Door de gehoorbeschadiging kan iemand bepaalde klachten niet meer horen, vertellen twee artsen van UMC Utrecht en UMCG in de Gezondgids. Vooral bij jongeren komt tinnitus steeds vaker voor. Een op de vijf twintigers heeft al last van de eerste klachten.

Ernstige gevolgen!
Hersenen van patiënten zijn zodanig aangetast dat ze meer moeite hebben om te ontspannen. Hersenscans in Amerika toonden aan dat het deel in de hersenen dat aandacht en alertheid regelt bij deze mensen beter ontwikkeld is en dat het deel dat voor ontspanning zorgt juist verslechtert.

De continue geluiden en het moeilijk kunnen ontspannen veroorzaken stress en stress kan op haar beurt de geluiden in het hoofd weer verergeren. Als dit een vicieuze cirkel wordt, kunnen de klachten leiden tot depressies en angststoornissen. Veel patiënten hebben problemen met slapen, concentreren, werken en gesprekken voeren. Ze ervaren somberheid, angst en paniek. Sommige mensen vermijden stille plekken zodat ze niet steeds geconfronteerd worden met de geluiden in hun hoofd.

Welke behandelingen zijn er wel?
Als je tinnitus hebt, is het vooral belangrijk om ermee te leren omgaan. Cognitieve gedragstherapie kan daarbij helpen. Een medische behandeling is er niet en zal er waarschijnlijk de komende tien jaar niet komen, verwachten de artsen. Wel experimenteren de artsen met het aanbrengen van cochleaire implantaten om tinnitus te verminderen.

Tinnitus is een neurologische aandoening, maar patiënten ervaren de geluiden op een andere manier. Je kunt daarom de perceptie van mensen wel behandelen. Psycholoog Rilana Cima, werkzaam bij Adelante, behandelt daarom mensen met tinnitus op dezelfde manier als mensen met angst voor bijvoorbeeld spinnen. In een stilteruimte vraagt ze patiënten bewust aandacht te hebben voor de geluiden in hun hoofd. Op die manier wil ze mensen leren om te gaan met deze geluiden. Een behandeling bij Rila Cima duurt twaalf weken omdat ze graag wil dat mensen juist in moeilijke situaties de behandeling ondergaan.

In Amerika proberen onderzoekers tinnituspatiënten te trainen om de geluiden weg te denken. Het lukte ze al om mensen zonder tinnitus bestaande geluiden te laten wegdenken.

Bron: Gezondgids, augustus 2018